List:1

De PolimaWiki
Type Image
Nom auteur Dauphin Jean de Viennois
Titre Privilège des nobles de la terre de La Tour.
Incipit In primis debent dicti nobiles tenere
Forme de la liste
Periode 1300-1350
Langue Latin
Lieu de production
Pays FRANCE
Région Rhône-Alpes
Espace hors Europe
Chargement de la carte...

46° 7' 59.92" N, 6° 25' 46.56" E

Typologie Documents diplomatiques
Autres
Mot clé Documents diplomatiques, FRANCE, 1300-1350, Latin



Titre du volume La noblesse dauphinoise au temps du dauphin Humbert II (1333-1349).
Titre de l’article/ partie /chapitre :
Ville GRENOBLE
Institution Archives de l'Isère.
Cote Manuscrit B 2966.
Éditeur scientifique : Gérard Giordanengo
Date d’édition 1969
Page(s) : 5
Image : Giordanengo 5.jpg
Lien image :
Transcription : In nomine Jhesu Christi, amen. Anno nativitatis ejusdem millesimo, trecentesimo decimo septimo, indictione quinta decima, die nona mensis octobris, nos, Johannes, dalphinus Viennensis et Albonis comes, dominusque de Turre, universis presentes litteras inspecturis, seu etiam audituris, rei geste noticiam cum salute.

Ne labilis memoria hominum et tractatus longevus futuris temporibus infrascripta im presenti littera tradita a nobis et concessa nobilibus nostris ac fidelibus de Turre et mandamento ejus possint; processu temporis aliquathenus anullari seu tradi oblivioni in totum seu partem. Idcirco, nos dictus dalphinus, volentes et considerantes utilitatem nostram et commodum evidenter, considerantes insuper grata obsequia et servioia tam de rebus et bonis quam de personis eorumdem nostrorum mobilium nobis et nostris per diotos mobiles diu impensa, facta et data, multimoda perioula pro nobis et nostris habita et sustenta, molentes dictis mobilibus vel alicui ipsorum in aliquo injuriari, ymo graciam eisdem prestare, faoere, et favorem, de consilio nostrorum mobilium militum et nostrorum jurisperitorum, et eoiam de gracia speciali volentes dictos nobiles et suos a nobis oonsequi favorem profituum et honorem, de (v°) consilio nostro predicto et benivolentia atque liberalitate nostra aiotis nobilibus et fidelibus nostris et eorum heredibus et successoribus imperpetuum pro nobis et nostris, damus imperpetuum et bomoedimus corde liquido, graciose, immunitates, usus, consuetudines, franchesias, conditiones, articulos seu capitula infrascriptas et infrascripta prout in littera ista sigilio nostro sigillata plenius bontinetur, videlicet hec omia universa et singula que sequuntur.

(1) In primis debent disti mobiles tenere in castro de Turre, tempore guerre, expensis suis levandis et dividendis super pedas


Titre du volume
Titre de l’article/ partie /chapitre :
Ville
Institution
Cote Manuscrit
Éditeur scientifique :
Date d’édition
Page(s) : 6
Image : Giordanengo 6.jpg
Lien image :
Transcription : castri de Turre pertimentes ad dictum castrum, in parrochia de Sancto-Claro quatuor gaytas, que gayte recedere debent tempore pacis vel treugarum sicut consuetum est.

(2). (345) Item debent reficere muros dicti castri homines dictorum nobilium morentes in mandamento Turris uma cum hominibus dicti domini dalphini, et propter hoc sunt liberi et immunes ab omnibus usagiis castri et ville de Turre et omni cavalcata, misi quando alii homines de villa de Turre unanimiter et invicem, eo modo vadant quo homines de villa irent, propter quod de avenagio nisi de graoia et consensu eorum dominorum fieret, quando meoesse est.

(3). Item quod si dicti mobiles vel aliquis eorum haberent guerram cum aliquo possent stare im dicto castro et inde facere guerram vel eciam alios amicos suos guerram habentes retornare et receptare et inde facere guarram, dum tamem ipsi vel illi quos re$ormarent parati sint stare juri coram curia domini de Turre. (v°).

(4). Item quod dicti nobiles sint quieti et immunes ab omni leyda et comune et ab omni usagio mercati et ville misi se haberent tanquam mercatores.

(5). Item quod mobiles non habentes immobilia im mandamento Turris, si non habent fidejussores in presenti, quando exigitur ab eis captio fidejussorum per castellamum vel familiares seu per dominum ut caverent volentes juvare ut caveant infra tres dies sequentes debeat eis dari dicta dilacio in civilibus oausis.

(6). Item quod persone nobilium predictorum non debeant arrestari vel detineri pro aliqua offensa, nisi pro homicidio, proditione seu crimine lese majestatis, dum tamen velint seu velit cavere ydonee de stando juri, juxta erdinationem supradictam vel in hiis qui casibus in quibus pumicio corporis haberet locum.

(7). (346) Item quod si dicti mobiles debeant homagium domino vel feudum teneant ab eo quod pro recognitione dicti homagii vel feudi non facti vel non facto infra tempus a jure vel consuetudine statutum non debeat incidi im comissum nec dicti nobiles aliquid offendisse extimentur nisi requisiti vel requigitus a domino reco-


Titre du volume
Titre de l’article/ partie /chapitre :
Ville
Institution
Cote Manuscrit
Éditeur scientifique :
Date d’édition
Page(s) : 7
Image : Giordanengo 7.jpg
Lien image :
Transcription : gnoscere recusarent seu recusaret.

(8) Item quod dicti nobiles de dictis feudis et rebus feudatariis, possint facere inter fratres seu sorores divisionem, ignorante domino, vel sorores seu filiae maritare impugne, dum tamen dictum feudum a possidentibus vel ab aliquo eorum qui divisionem fecerunt, vel filios seu filias, vel sorores seu fratres maritaverunt semper a domino recognoscatur. Et hoc in personis mobilium obtineat et non in aliis.

(9) (v°) Item quod dicta feuda vel homagia non possit dictus dominus alienare nec ad aliam seu in alium minorem dominum transferre nisi de voluntate dictorum nobilium.

(10) Item quod si aliquis dictorum nobilium velint testari, possint ordinare et testari de feudo et rebus feudatariis dum tamen semper recognoscatur a domino, licet liberos non haberet. Et hoc locum habeat im personis mobilium stancium secundum debitum et conditionem dicti feudi et sine aliqua impeditione sive impedimento domimi. Et quod dominus illum vel illam cui feudum dabitur sine impedimento teneatur retinere et investire.

(11). Item quod si aliquis mobilium moriatur imtestatus feudum vel res feudales quod et quas possideret ad proximiorem de parentela mortui vel defuncti gradum veniamt omni impedimento domini et omnibus exaotionibus (347) remiotis dum tamen semper recognosbatur a domino juxta cognicionem et debitum dicti feudi.

(12). Item quod dominus superior homines et feudatarios ejus. defendere e securos temere pro posse suo dum tamen velint stare et parere juri in curia eontra extraneos et contra suos subdiotos secundum quod jus erit.

(13). Item homines dictorum nobilium non recipiantur in aligua franchisia vel sacramento statutis vel statuendis nisi de voluntate dominorum suorum quin possint dicti nobiles uti de dictis suis hominibus ubicumque et facere taillias et levare ad voluntatem dominorum suorum sicut consuetum est, retenta semper superioritate domini.

(14). Item quod dicti nobiles non debeant per dominum dampnificari neque impediri pro aliquia franchisia vel statuto seu sacra-


Titre du volume
Titre de l’article/ partie /chapitre :
Ville
Institution
Cote Manuscrit
Éditeur scientifique :
Date d’édition
Page(s) : 8
Image : Giordanengo 8.jpg
Lien image :
Transcription : mento promulgato vel promulgando quin percipiant et levent vendiciones, mutagia, laudes et alia usagia (v°) cum locum se offerret sicut consuetum est ab antiquo videlicet quando domini vel temementarii mutantur, morte vel aliter.

(15). Item quod dicti nobiles de rebus et possessionibus que ab eis tementur habeant; juridicionem cognoscendi inter litigantes et primam cognicionem et ooram curia eorumdem litigare et saysire pro censu non soluto vel comissione vel aliis juribus de diotis rebus debitis.

(16). Item quod si alienarentur possessiones vel res que a dictis mobilibus tementur, possint, eas ad se ipsos retinere pro eodem pregio infra quadraginta dies postquam dicto domino fuerit; relasio dicte alienationis per illos qui faoiunt alienacionem jure suo semper salvo. Et hoc si sine fraude fieret retencio a domino.

(17). Item quod dicti mobiles habeant et levare possint in rebus suis et possessionibus que (348) ab eis tementur banna minuta, videlicet de quolibet grosso animali bovino, equino, octo den. pro minutis animalibus asimis, porois quatuor dem. pro qualibet capra sex denarios pro qualibet ove unum dem. pro parchis ovium quinque solidos et ille qui passus fuerit dampnum, habeat emendam ad cognicionem proborum virorum et hoc in omnibus dampnis datis.

(18). Item quod si negentur dicta bamma ab hiis qui ea intulerint, debent credi per sacramentum bammerii bone fame, vel alterius aui in dampno animalia viderit sine alia probatione, quia consuetum est.

(19). Item quod dictus domimus vel bammerius ejus possit capefe pignum ab omnibus quos in dampno reperierit et bannum levare propria auctoritate sua impune, quia consuetum est.

(20). (v°) Item quod si aliquis in dampno reprehensus deffendat pignum illi qui eum reperierit in dampno, debeat duplicem dampnum, et de rebello per judicem majorem puniatur.

(21). Item quod si aliquis vadat seu faciat iter per bladum alienum, pratum vel vineam, tempore defensionis debite, debeat bannum domino dictarum possessionum a quo tementur, quatuor denarios pro qualibet vice, nisi jus habeat eundi.


Titre du volume
Titre de l’article/ partie /chapitre :
Ville
Institution
Cote Manuscrit
Éditeur scientifique :
Date d’édition
Page(s) : 9
Image : Giordanengo 9.jpg
Lien image :
Transcription : (22). Item quod omnes qui debebunt bannum dominis a quibus tenentur possessiones faciant emandam dampnum passo ad exgardum duorum proborum virorum.

(23). Item quod dicti nobiles possint propria auctoritate pignorare per se vel per alium nuncium, ubicumque pro debito liquido per confessione debitoris, videlicet pro servicio, censu, bamno et aliis usagiis debitis et pro locatione bonum.

(24). (349) Item quod nobiles possint venari ubicumque impune, sicut consuetum est, exeptis vineriis et garenis alienis. (25) Item quod dicti nobiles possint blada sua, vima et alia victualia vendibilia et portabilia extra villam et mandamentum portare de Turre, vel domare vel aliter transferre, omni tempore nisi de consensu eorum esset inhibitum pro publica utilitate, exceptis inimicis domini et exepto tempore guerre.

(26). Item quod mererii dictorum nobilium et erangerii sint immunes ab omi usagio castri et ville et mandamenti, de avemagio et cavalgatis et ex omi alia exaotione quia ita oonsuetum est.

(27). Item quod dicti nobiles (et) mererii eorum possint tenere in ovili suo alienas oves usque ad quinque trigentamarios quia ita consuetum est.

(28). Item quod nobiles possint habere et capere (v°) denariatas in villa de Turre vel in mandamento, venalia, panem, vinum, carnes, ova, caseos et omnia alia vendibilia habendo eis quorum dicita erunt, vendibilia bonum pignus valoris duplum precii quod pignus possit vendi post quindecim dies in foro publico et ad hoc compellentur venditores per familiaros domini.

(29). Item quod de levi injuria vel de offensa inter dictos nobilis vel homines adhibita, de quo clamor non fieret majori domimo, videlicet verbis vel facto, de quo sanguis non fieret vel de sanguine volatito de ore seu naribus, non levetur nec solvere debeatur bannum, nec fiat condempnacio per majorem dominum seu per familiaros suos.

(30). Item quod si dominus major habeat Guardam seu commendam vel aliquam aliam protectionem in hominibus seu super (350) homines


Titre du volume
Titre de l’article/ partie /chapitre :
Ville
Institution
Cote Manuscrit
Éditeur scientifique :
Date d’édition
Page(s) : 10
Image : Giordanengo 10.jpg
Lien image :
Transcription : dictorum mobilium, dicta guarda, protectio seu commenda non intelligatur nec se extendat contra dictos nobiles quorum sint tailliabiles qum possint eis util sicut consuetum est per predecessores dictorum nobilium.

(31). Item quod si homines dictorum nobilium roponent bona vel se ipsos infra terminos franchisie alicujus familiaris majoris domini ad requieioionem dictorum mobilium teneatur tradere dictis nobilibus predicta bona.

(32). Item quod si aliquis nobilium predictorum in aliquo vel in aliquid offenderit de quo penam sustinere temeatur usque ad diem hodiernam sint omnino se penitus quictii et liberati a predictis et de predictis criminibus, usque mo comissis tenore presencium tam presentes quam absentes in hiis scriptis absolvimus penitus et quictamus.

(33). (v°) Item quod dictus dominus dalphinus non possit, nec debeat inhibere alicui nec unusquisque vadat molere ad molendima nisi voluerit.

(34). Item quod si aliquis homo dictorum mobilium tailliabilis morietur sine herede de suo oorpore legitimo matrimonio procreato. bona diotorum hominum tailliabilium debeant devenire ad dominum, bujus homo tailliabilis est, et de hoc possint uti dicti mobiles eo modo quo dominus dalphinus utatur seu uti vellet.

(35). Item quod lictera seu firmitatis predictorum nobilius valeat sigillare seu debeat, sigilari dictus dominus dalphinus de predictis omnibus semel et pluries, suis propriis sumptibus et expensis et pro nichillo sub sigillo majori.

(36). Item quod si in franchisia de Turre reperiretur aliquod capitilum quod acceptare vellent dicti nobiles de Turre, eodem articulo uti et gaudere possent dicti nobiles.

(37). (351) Item volumus, concedimus et ordinamus quod quocienscumque contigat decedere dominum de Turre per mortem vel alio modo, quod novus dominus teneatur et debeat in prima adventu suo confirmare dicta privilegia dictis nobilibus qui nunc sunt vel qui pro tempore fuerint. De quaquidem confirmacione fieri debeat et concedi publicum instrumentum sigillo domini novi sigillandum in


Titre du volume
Titre de l’article/ partie /chapitre :
Ville
Institution
Cote Manuscrit
Éditeur scientifique :
Date d’édition
Page(s) : 11
Image : Giordanengo 11.jpg
Lien image :
Transcription : quo contineantur omnia privilegia antediota.

(38). Item quod privilegia predicta et lictere possint duplicari et triplicari ad requisitionem dictorum nobilium vel alterius ipsorum.

(39). Item concedimus dictis mobilibus et volumus quod si aliquis verbum obscurum vel dubium sit in privilegiis predictis quod debest intelligi et interpretari ad utilitatem dictorum nobilium, ita quod res magis valeat quam pereat.

(40). (v°) Item volumus quod dicte libertates et privilegia non possint nec debeant infringi, cassari seu adnullari, vel deliberari per aliquam consuetudinem seu usum, preceptum, cognicionem seu sentenciam in contrarium habitum vel habitam seu obtentam ymo illis mom obstantibus semper valeat et castellamus, judex, ballivus tibus dictas libertates et privilegia servent, manuteneant dictie mobilibus et facta contraria sine alio precepto per solam exhibitionem presentium revocemt. Et est sciendum quod predictis graciis capitulis et articulis seu condicionibus per dictum dominum et suos nobis concessis dicti nobiles nobis concesserunt et dederunt potestatem levandii et percipiendi quolibet anno semel in tailliabilibus eorumdem nobilium in mandarnento (352) de Turre habitantibus, nomine (vinteni) et pro vinteno a quolibet homine Vailliabilis hospicium habente seu tenente, qui boves aut carrucam non tenerint unum quartale siliginis semel in anno et qui unum, duos sel tres boves ad carrucam tenuerint, ullam emimam siliginis semel in amo, et qui quatuor vel plures boves ad carrucam tenuerint unum sestarium siliginis semel in anno. Quod bladum dicti homines tailliabiles solvant et solvere teneantur per spacium decem annorum et non ultra. Cujus bladi prima solucio seu collectio incipiatur a festo beati Johannis Baptiste usque ad festum Omnium Sanctorum anno presente currente, millesimo ut supra, et subsequenter usque ad decem annos continuos et completos. Que omnia universa singulariter et singula in singulis capitulis contenta et omnia (v°) que inferius declarantur pro nobis et nostris heredibus et


Titre du volume
Titre de l’article/ partie /chapitre :
Ville
Institution
Cote Manuscrit
Éditeur scientifique :
Date d’édition
Page(s) : 12
Image : Giordanengo 12.jpg
Lien image :
Transcription : successoribus universis et bonorum possessorum per pactum sollempni stipulacione et corporali juramento nostro vallatum eisdem mobilibus promittimus bona fide per sacramentum attendere, servare et inviolabiliter et integre custodire, rata, grata et firma habere perpetuo et temere et nunquam contra venire verbo vel facto nec alicui contra venire volenti aliquathema seu in aliquo consentire, ymo sumptibus nostris propriis deffendere et sustinere in judicio et extra, sub pena feudorum et hommagiorum et commissorum eorumdem nobis a dictis nobilibus debitorum. Renunciantes...

(353). In quorum omnium vestimonium ad firmitatem perpetuam premissorum, nos, prenominatus dalphinus magnum sigillum nostrum presentibus litteris duximus apponendum.

Datum die lume post octabas beati Michaelis, anno Domini millesimo CCC decimo septimo.


Nom du déposant Breyer Basile

Début du texte (p.5) : 1317, 9 octobre. Privilège des nobles de la terre de La Tour, accordé par le dauphin Jean.

Arch. Isère, B 2966, f° 343- 353 v°.


A la fin du texte est précisé (p.12) : Suit un acte de 1318, vigile de la Toussaint : Jean Dauphin accorde ces libertés à Simon Rovoyrii, chevalier, et à ses hommes habitant la terre de la Tour. (f° 353 v°– 354 v°). 17 septembre 1335 : Confirmation de ces privilèges par Humbert II (f° 354 v°). Guiot Rovoyrii, fils de feu Simon, y est compris et le dauphin donne l'ordre de cesser la levée du vingtain.

… davantage au sujet de « List:1 »
46° 7' 59.92" N, 6° 25' 46.56" ELatitude : 46.133311111111
Longitude : 6.4296
+
In primis debent dicti nobiles tenere +
Archives de l'Isère. +
Latin +
FRANCE +
Dauphin Jean de Viennois +
Breyer Basile +
5 +, 6 +, 7 +, 8 +, 9 +, 10 +, 11 +  et 12 +
1300-1350 +
Rhône-Alpes +
Privilège des nobles de la terre de La Tour. +
La noblesse dauphinoise au temps du dauphin Humbert II (1333-1349). +
In nomine Jhesu Christi, amen. Anno nativiIn nomine Jhesu Christi, amen. Anno nativitatis ejusdem millesimo, trecentesimo decimo septimo, indictione quinta decima, die nona mensis octobris, nos, Johannes, dalphinus Viennensis et Albonis comes, dominusque de Turre, universis presentes litteras inspecturis, seu etiam audituris, rei geste noticiam cum salute. </br>Ne labilis memoria hominum et tractatus longevus futuris temporibus infrascripta im presenti littera tradita a nobis et concessa nobilibus nostris ac fidelibus de Turre et mandamento ejus possint; processu temporis aliquathenus anullari seu tradi oblivioni in totum seu partem. Idcirco, nos dictus dalphinus, volentes et considerantes utilitatem nostram et commodum evidenter, considerantes insuper grata obsequia et servioia tam de rebus et bonis quam de personis eorumdem nostrorum mobilium nobis et nostris per diotos mobiles diu impensa, facta et data, multimoda perioula pro nobis et nostris habita et sustenta, molentes dictis mobilibus vel alicui ipsorum in aliquo injuriari, ymo graciam eisdem prestare, faoere, et favorem, de consilio nostrorum mobilium militum et nostrorum jurisperitorum, et eoiam de gracia speciali volentes dictos nobiles et suos a nobis oonsequi favorem profituum et honorem, de (v°) consilio nostro predicto et benivolentia atque liberalitate nostra aiotis nobilibus et fidelibus nostris et eorum heredibus et successoribus imperpetuum pro nobis et nostris, damus imperpetuum et bomoedimus corde liquido, graciose, immunitates, usus, consuetudines, franchesias, conditiones, articulos seu capitula infrascriptas et infrascripta prout in littera ista sigilio nostro sigillata plenius bontinetur, videlicet hec omia universa et singula que sequuntur. </br></br>(1) In primis debent disti mobiles tenere in castro de Turre, tempore guerre, expensis suis levandis et dividendis super pedasis suis levandis et dividendis super pedas +, castri de Turre pertimentes ad dictum castcastri de Turre pertimentes ad dictum castrum, in parrochia de Sancto-Claro quatuor gaytas, que gayte recedere debent tempore pacis vel treugarum sicut consuetum est.</br></br>(2). (345) Item debent reficere muros dicti castri homines dictorum nobilium morentes in mandamento Turris uma cum hominibus dicti domini dalphini, et propter hoc sunt liberi et immunes ab omnibus usagiis castri et ville de Turre et omni cavalcata, misi quando alii homines de villa de Turre unanimiter et invicem, eo modo vadant quo homines de villa irent, propter quod de avenagio nisi de graoia et consensu eorum dominorum fieret, quando meoesse est.</br></br>(3). Item quod si dicti mobiles vel aliquis eorum haberent guerram cum aliquo possent stare im dicto castro et inde facere guerram vel eciam alios amicos suos guerram habentes retornare et receptare et inde facere guarram, dum tamem ipsi vel illi quos re$ormarent parati sint stare juri coram curia domini de Turre. (v°).</br></br>(4). Item quod dicti nobiles sint quieti et immunes ab omni leyda et comune et ab omni usagio mercati et ville misi se haberent tanquam mercatores.</br></br>(5). Item quod mobiles non habentes immobilia im mandamento Turris, si non habent fidejussores in presenti, quando exigitur ab eis captio fidejussorum per castellamum vel familiares seu per dominum ut caverent volentes juvare ut caveant infra tres dies sequentes debeat eis dari dicta dilacio in civilibus oausis.</br></br>(6). Item quod persone nobilium predictorum non debeant arrestari vel detineri pro aliqua offensa, nisi pro homicidio, proditione seu crimine lese majestatis, dum tamen velint seu velit cavere ydonee de stando juri, juxta erdinationem supradictam vel in hiis</br>qui casibus in quibus pumicio corporis haberet locum. </br></br>(7). (346) Item quod si dicti mobiles debeant homagium domino vel feudum teneant ab eo quod pro recognitione dicti homagii vel feudi non facti vel non facto infra tempus a jure vel consuetudine statutum non debeat incidi im comissum nec dicti nobiles aliquid</br>offendisse extimentur nisi requisiti vel requigitus a domino reco-si requisiti vel requigitus a domino reco- , gnoscere recusarent seu recusaret. (8) Itgnoscere recusarent seu recusaret.</br></br>(8) Item quod dicti nobiles de dictis feudis et rebus feudatariis, possint facere inter fratres seu sorores divisionem, ignorante domino, vel sorores seu filiae maritare impugne, dum tamen dictum feudum a possidentibus vel ab aliquo eorum qui divisionem fecerunt, vel filios seu filias, vel sorores seu fratres maritaverunt semper a domino recognoscatur. Et hoc in personis mobilium obtineat et non in aliis.</br></br>(9) (v°) Item quod dicta feuda vel homagia non possit dictus dominus alienare nec ad aliam seu in alium minorem dominum transferre nisi de voluntate dictorum nobilium.</br></br>(10) Item quod si aliquis dictorum nobilium velint testari, possint ordinare et testari de feudo et rebus feudatariis dum tamen semper recognoscatur a domino, licet liberos non haberet. Et hoc locum habeat im personis mobilium stancium secundum debitum et conditionem dicti feudi et sine aliqua impeditione sive impedimento domimi. Et quod dominus illum vel illam cui feudum dabitur sine impedimento teneatur retinere et investire.</br></br>(11). Item quod si aliquis mobilium moriatur imtestatus feudum vel res feudales quod et quas possideret ad proximiorem de parentela mortui vel defuncti gradum veniamt omni impedimento domini et omnibus exaotionibus (347) remiotis dum tamen semper recognosbatur a domino juxta cognicionem et debitum dicti feudi.</br></br>(12). Item quod dominus superior homines et feudatarios ejus. defendere e securos temere pro posse suo dum tamen velint stare et parere juri in curia eontra extraneos et contra suos subdiotos secundum quod jus erit.</br></br>(13). Item homines dictorum nobilium non recipiantur in aligua franchisia vel sacramento statutis vel statuendis nisi de voluntate dominorum suorum quin possint dicti nobiles uti de dictis suis hominibus ubicumque et facere taillias et levare ad voluntatem dominorum suorum sicut consuetum est, retenta semper superioritate domini. </br></br>(14). Item quod dicti nobiles non debeant per dominum dampnificari neque impediri pro aliquia franchisia vel statuto seu sacra- aliquia franchisia vel statuto seu sacra- , mento promulgato vel promulgando quin percmento promulgato vel promulgando quin percipiant et levent vendiciones, mutagia, laudes et alia usagia (v°) cum locum se offerret sicut consuetum est ab antiquo videlicet quando domini vel temementarii mutantur, morte vel aliter.</br></br>(15). Item quod dicti nobiles de rebus et possessionibus que ab eis tementur habeant; juridicionem cognoscendi inter litigantes et primam cognicionem et ooram curia eorumdem litigare et saysire pro censu non soluto vel comissione vel aliis juribus de diotis rebus debitis.</br></br>(16). Item quod si alienarentur possessiones vel res que a dictis mobilibus tementur, possint, eas ad se ipsos retinere pro eodem pregio infra quadraginta dies postquam dicto domino fuerit; relasio dicte alienationis per illos qui faoiunt alienacionem jure suo semper salvo. Et hoc si sine fraude fieret retencio a domino.</br></br>(17). Item quod dicti mobiles habeant et levare possint in rebus suis et possessionibus que (348) ab eis tementur banna minuta, videlicet de quolibet grosso animali bovino, equino, octo den. pro minutis animalibus asimis, porois quatuor dem. pro qualibet capra sex denarios pro qualibet ove unum dem. pro parchis ovium quinque solidos et ille qui passus fuerit dampnum, habeat emendam ad cognicionem proborum virorum et hoc in omnibus dampnis datis.</br></br>(18). Item quod si negentur dicta bamma ab hiis qui ea intulerint, debent credi per sacramentum bammerii bone fame, vel alterius aui in dampno animalia viderit sine alia probatione, quia consuetum est.</br></br>(19). Item quod dictus domimus vel bammerius ejus possit capefe pignum ab omnibus quos in dampno reperierit et bannum levare propria auctoritate sua impune, quia consuetum est.</br></br>(20). (v°) Item quod si aliquis in dampno reprehensus deffendat pignum illi qui eum reperierit in dampno, debeat duplicem dampnum, et de rebello per judicem majorem puniatur.</br></br>(21). Item quod si aliquis vadat seu faciat iter per bladum alienum, pratum vel vineam, tempore defensionis debite, debeat bannum domino dictarum possessionum a quo tementur, quatuor denarios pro qualibet vice, nisi jus habeat eundi. pro qualibet vice, nisi jus habeat eundi. , (22). Item quod omnes qui debebunt bannum (22). Item quod omnes qui debebunt bannum dominis a quibus tenentur possessiones faciant emandam dampnum passo ad exgardum duorum proborum virorum.</br></br>(23). Item quod dicti nobiles possint propria auctoritate pignorare per se vel per alium nuncium, ubicumque pro debito liquido per confessione debitoris, videlicet pro servicio, censu, bamno et aliis usagiis debitis et pro locatione bonum.</br></br>(24). (349) Item quod nobiles possint venari ubicumque impune, sicut consuetum est, exeptis vineriis et garenis alienis.</br>(25) Item quod dicti nobiles possint blada sua, vima et alia victualia vendibilia et portabilia extra villam et mandamentum portare de Turre, vel domare vel aliter transferre, omni tempore nisi de consensu eorum esset inhibitum pro publica utilitate, exceptis inimicis domini et exepto tempore guerre.</br></br>(26). Item quod mererii dictorum nobilium et erangerii sint immunes ab omi usagio castri et ville et mandamenti, de avemagio et cavalgatis et ex omi alia exaotione quia ita oonsuetum est.</br></br>(27). Item quod dicti nobiles (et) mererii eorum possint tenere in ovili suo alienas oves usque ad quinque trigentamarios quia ita consuetum est.</br></br>(28). Item quod nobiles possint habere et capere (v°) denariatas in villa de Turre vel in mandamento, venalia, panem, vinum, carnes, ova, caseos et omnia alia vendibilia habendo eis quorum dicita erunt, vendibilia bonum pignus valoris duplum precii quod pignus possit vendi post quindecim dies in foro publico et ad hoc compellentur venditores per familiaros domini.</br></br>(29). Item quod de levi injuria vel de offensa inter dictos nobilis vel homines adhibita, de quo clamor non fieret majori domimo, videlicet verbis vel facto, de quo sanguis non fieret vel de sanguine volatito de ore seu naribus, non levetur nec solvere debeatur bannum, nec fiat condempnacio per majorem dominum seu per familiaros suos.</br></br>(30). Item quod si dominus major habeat Guardam seu commendam vel aliquam aliam protectionem in hominibus seu super (350) hominesionem in hominibus seu super (350) homines +, dictorum mobilium, dicta guarda, protectiodictorum mobilium, dicta guarda, protectio seu commenda non intelligatur nec se extendat contra dictos nobiles quorum sint tailliabiles qum possint eis util sicut consuetum est per predecessores dictorum nobilium. </br></br>(31). Item quod si homines dictorum nobilium roponent bona vel se ipsos infra terminos franchisie alicujus familiaris majoris domini ad requieioionem dictorum mobilium teneatur tradere dictis nobilibus predicta bona.</br></br>(32). Item quod si aliquis nobilium predictorum in aliquo vel in aliquid offenderit de quo penam sustinere temeatur usque ad diem hodiernam sint omnino se penitus quictii et liberati a predictis et de predictis criminibus, usque mo comissis tenore presencium tam presentes quam absentes in hiis scriptis absolvimus penitus et quictamus.</br></br>(33). (v°) Item quod dictus dominus dalphinus non possit, nec debeat inhibere alicui nec unusquisque vadat molere ad molendima nisi voluerit.</br></br>(34). Item quod si aliquis homo dictorum mobilium tailliabilis morietur sine herede de suo oorpore legitimo matrimonio procreato. bona diotorum hominum tailliabilium debeant devenire ad dominum, bujus homo tailliabilis est, et de hoc possint uti dicti mobiles eo modo quo dominus dalphinus utatur seu uti vellet.</br></br>(35). Item quod lictera seu firmitatis predictorum nobilius valeat sigillare seu debeat, sigilari dictus dominus dalphinus de predictis omnibus semel et pluries, suis propriis sumptibus et expensis et pro nichillo sub sigillo majori.</br></br>(36). Item quod si in franchisia de Turre reperiretur aliquod capitilum quod acceptare vellent dicti nobiles de Turre, eodem articulo uti et gaudere possent dicti nobiles.</br></br>(37). (351) Item volumus, concedimus et ordinamus quod quocienscumque contigat decedere dominum de Turre per mortem vel alio modo, quod novus dominus teneatur et debeat in prima adventu suo confirmare dicta privilegia dictis nobilibus qui nunc sunt vel qui pro tempore fuerint. De quaquidem confirmacione fieri debeat et concedi publicum instrumentum sigillo domini novi sigillandum inumentum sigillo domini novi sigillandum in , quo contineantur omnia privilegia antediotquo contineantur omnia privilegia antediota.</br></br>(38). Item quod privilegia predicta et lictere possint duplicari et triplicari ad requisitionem dictorum nobilium vel alterius ipsorum.</br></br>(39). Item concedimus dictis mobilibus et volumus quod si aliquis verbum obscurum vel dubium sit in privilegiis predictis quod debest intelligi et interpretari ad utilitatem dictorum nobilium, ita quod res magis valeat quam pereat.</br></br>(40). (v°) Item volumus quod dicte libertates et privilegia non possint nec debeant infringi, cassari seu adnullari, vel deliberari per aliquam consuetudinem seu usum, preceptum, cognicionem seu sentenciam in contrarium habitum vel habitam seu obtentam ymo illis mom obstantibus semper valeat et castellamus, judex, ballivus tibus dictas libertates et privilegia servent, manuteneant dictie mobilibus et facta contraria sine alio precepto per solam exhibitionem presentium revocemt. Et est sciendum quod predictis graciis capitulis et articulis seu condicionibus per dictum dominum et suos nobis concessis dicti nobiles nobis concesserunt et dederunt potestatem levandii et percipiendi quolibet anno semel in tailliabilibus eorumdem nobilium in mandarnento (352) de Turre habitantibus, nomine (vinteni) et pro vinteno a quolibet homine Vailliabilis hospicium habente seu tenente, qui boves aut carrucam non tenerint unum quartale siliginis semel in anno et qui unum, duos sel tres boves ad carrucam tenuerint, ullam emimam siliginis semel in amo, et qui quatuor vel plures boves ad carrucam tenuerint unum sestarium siliginis semel in anno. Quod bladum dicti homines tailliabiles solvant et solvere teneantur per spacium decem annorum et non ultra. Cujus bladi prima solucio seu collectio incipiatur a festo beati Johannis Baptiste usque ad festum Omnium Sanctorum anno presente currente, millesimo ut supra, et subsequenter usque ad decem annos continuos et completos. Que omnia universa singulariter et singula in singulis capitulis contenta et omnia (v°) que inferius declarantur pro nobis et nostris heredibus etlarantur pro nobis et nostris heredibus et   et successoribus universis et bonorum possesssuccessoribus universis et bonorum possessorum per pactum sollempni stipulacione et corporali juramento nostro vallatum eisdem mobilibus promittimus bona fide per sacramentum attendere, servare et inviolabiliter et integre custodire, rata, grata et firma habere perpetuo et temere et nunquam contra venire verbo vel facto nec alicui contra venire volenti aliquathema seu in aliquo consentire, ymo sumptibus nostris propriis deffendere et sustinere in judicio et extra, sub pena feudorum et hommagiorum et commissorum eorumdem nobis a dictis nobilibus debitorum. Renunciantes...</br></br>(353). In quorum omnium vestimonium ad firmitatem perpetuam premissorum, nos, prenominatus dalphinus magnum sigillum nostrum presentibus litteris duximus apponendum. </br></br>Datum die lume post octabas beati Michaelis, anno Domini millesimo CCC decimo septimo. anno Domini millesimo CCC decimo septimo. +
Image +
Documents diplomatiques +
GRENOBLE +